Filosofie artikel

Voor de yogadocent opleiding moest ik een artikel schrijven. Afgelopen december ben ik geslaagd bij
Namo Namah voor Hatha yogadocent. Een HBO-opleiding waarin ik in de afgelopen 4 jaar veel geleerd heb over yoga, filosofie, houdingen, adem, ontspanning, anatomie, voeding, ayurveda, meditatie en mindfulness.
Diverse yogavormen kwamen voorbij: o.a. Yinyoga, methode van Dixhoorn, Ashtanga yoga, Critical Allignment, yoga met elementen uit het Shamanisme, dans en massage.
Het persoonlijk proces was belangrijk tijdens de opleiding. D.m.v. zelfreflectie je eigen yogaproces ontdekken.
Mijn eigen yoga vormgeven, het diepst en meest waardevolle in mezelf en de ander te begroeten (visie Namo Namah). Hieronder deel ik met plezier en liefde mijn geschreven filosofie artikel.

Mijn yogapad vol liefde                                                                      Namo Namah 4e jaar

 

Mijn yogapad vol liefde

Kan het beoefenen van yoga, het verdiepen in de yogafilosofie je helpen meer liefde en geluk te vinden? Is er een weg naar geluk?

Lief zijn voor jezelf! Het staat op papier als een éénvoudige, zelfs simpele zin.
Hoe lastig het naleven van deze zin kan zijn, zie ik om me heen. Mensen moeten van alles, rennen zichzelf voorbij voor een ander, voor de maatschappij, weten vaak zelf niet wat ze zouden willen en gaan door koste wat het kost. Ook lijkt dit wel een tijdsgeest waarin we leven. Als iemand vraagt “ hoe gaat het?” en je geeft als antwoord “ goed, druk, druk, druk” lijkt het alsof je je leven op de rails hebt en de hele wereld aan kunt. Bewust kiezen om minder te werken, op tijd rustmomenten inlasten of nee zeggen daar moeten veel mensen aan wennen of dit komt zelfs niet in hun vocabulaire voor.
Zelf heb ik ook periodes gekend in mijn leven waarbij ik minder lief was voor mezelf.
Ik ging te lang door in een baan, waarbij ik mezelf te kort deed. Geluk en liefde voor mezelf waren ver te zoeken. Gevoelens die er waren, stopte ik weg. Ik ging door totdat het helemaal niet meer ging en ik letterlijk stil kwam te staan. Ik merkte dat er maar één ding op zat: uit te huilen en opnieuw te beginnen.

Yoga is een leefwijze, een filosofie en een oefenmethode. Het woord Yoga is afkomstig uit het Sanskriet, een oud Indiase taal. Je zou het woord als “verbinding” kunnen vertalen. De verbinding tussen lichaam en geest. Sinds ik yoga “beoefen” ben ik liever voor mezelf geworden. In ons leven is de balans tussen lichaam en geest vaak verstoord. Yoga biedt ons oefeningen die het evenwicht herstellen. Door yoga leer ik steeds weer op nieuw te luisteren naar mijn eigen lichaam.

Eén van de belangrijkste klassieke teksten uit de yogaliteratuur zijn de yogasoetra’s van Patanjali. Waarschijnlijk stammen de yogasoetra’s uit de 2de eeuw voor Christus en bestaan uit 196 verzen. De kern van de Yogasoetra’s wordt gevormd door het achtvoudige yogapad. Het pad bestaat uit acht wegen, die samen het geheel van yoga vormen.
Het meest bekende onderdeel zijn de asana’s, de yogahoudingen die je tijdens het volgen van een yogales uitvoert. Binnen de filosofie van yoga is het beoefenen van de houdingen niet belangrijker dan de andere wegen.

Dit brengt me bij de volgende uitspraak die voor mij dichtbij de kern van yoga komt “een houding is alleen perfect wanneer je hem zo goed uitvoert als je kunt, met een vaste blik en zachte adem en met gedachten aan hoe je er iemand anders mee kunt helpen”. “Niemand kan een houding zo doen dat hij er perfect uit ziet”.
Hoe mooi is dat, we streven altijd naar beter en meer. Ik ben opgevoed met de quote “je mag zelf weten wat je gaat studeren, als je maar je best doet”. Pfff daarmee legden mijn ouders de lat wel heel erg hoog voor mij. Ik begrijp nu dat het niet kwaad bedoeld was. Mijn ouders hadden nooit capaciteiten en/of mogelijkheden om door te leren en ze gunden mij deze kans. Nu kan ik het beter in perspectief plaatsen. Het heeft me echter jaren in de weg gezeten. Ik zat met vragen als “ Ik doe toch mijn best….waarom lukt het niet….Ik doe toch mijn best, waarom waardeert de ander dit niet…”
Pas veel later -mede door yoga- kwam het besef dat het prima is wie ik ben. Dat het voldoende is te zijn, los van mijn best doen. Los van mijn baan. En dat was een eyeopener. We hebben een andere manier nodig om met plezier te kunnen blijven werken.

De druk om succes te laten zien, is groot en kan zorgen voor stress. In de prestatiemaatschappij zijn we persoonlijk verantwoordelijk voor onze resultaten. Als het goed gaat, ligt het aan onszelf en als het slecht gaat ook. Aandacht voor omstandigheden en verschillen in startpositie is er nauwelijks en beschuldigd worden van slachtoffergedrag is ongeveer het ergste dat ons kan overkomen. Zo werken we eenzaam verder aan het behalen van ons succes, zonder dat we hulp durven vragen of onze successen delen met mensen die er ook aan bij hebben gedragen. Als we als samenleving in staat zouden zijn om anders naar werk te kijken, om een geslaagd leven anders te definiëren dan we nu doen, om zelfrespect niet meer van het al dan niet succesvol zijn in werk te laten afhangen, dan zou het ervaren van zin en betekenis wellicht voor mensen mogelijk zijn.
Niet kunnen werken, betekent veel meer dan alleen inkomensverlies. Het betekent dat je een basisprincipe van het leven kwijt raakt, namelijk je zelfrespect. Dit heb ik zelf ook zo ervaren toen ik een tijd een uitkering kreeg en op zoek was naar een andere baan. Stel je toch eens voor dat je je baan verliest en dat je onmiddellijk als held onthaald wordt! Je bent nu namelijk beschikbaar voor een andere rol in de maatschappij. Je vrienden en buren laten je weten waar je welkom bent en waar ze jouw kennis en kunde kunnen gebruiken.

Terug naar de yogasoetra’s. Het pad van Patanjali start met het aanpassen van je gedrag aan de buitenwereld (Yama’s). Soetra 2.30 Geweldloosheid, eerlijkheid, niet-stelen, kuisheid en niet hebzuchtig zijn, vormen de ethische voorschriften. De vergelijking wordt hier gemaakt met de Bergrede in het Nieuwe Testament, als een soort troostrede.
Ik ben gereformeerd opgevoed en zoek op mijn yogapad naar de verbinding tussen het Christelijk Geloof en yoga. Tijdens het verdiepingsproces in de yogafilosofie ontkwam ik er niet aan de vergelijking met de bijbel te maken. De tien geboden beschreven in de bijbel, hebben m.i. overeenkomsten met de vijf morele geboden van de yogafilosofie.
De eerste twee Yama’s zijn Ahimsa, wat geweldloosheid betekent en Satya, wat jouw waarheid spreken betekent. Zijn je gedachten, woorden en acties consistent met elkaar?
Het derde morele gebod is Asteya wat je als niet stelen kunt vertalen. Soetra 2.37 Wanneer iemand volhardt in niet-stelen, bezit hij de plek waar juwelen verborgen liggen. Bijbel: Exodus 20 “ U mag niet stelen, respecteer andermans goed”.
Wat kun je allemaal stelen? Spullen, bezittingen, talenten, personen. Een mooi gedicht van Khalil Gibran passend bij niet stelen:

“ Hou van elkaar, maar maak van de liefde geen binding.
Laat het liever een veranderende zee zijn tussen de kusten van jullie zielen.
Geef elkaar je brood maar eet niet van hetzelfde brood.
Zing en dans samen en wees vol vreugde, maar laat elk van jullie alleen zijn.
En sta samen maar niet te dicht op elkaar.
Zoals de eikenboom en de cipres ook niet in elkaars schaduw groeien.”

Ruimte nemen in een relatie om alleen te kunnen zijn.
Dit doet me denken aan een lied van Daniel Lohues. Hoe mooi, boeiend en verbindend het samen ook is, gun het jezelf dat je momenten hebt, waarin je alleen bent.

Allennig moe ‘j ’t ok kunnen
Dat moe ‘j joezölf gunnen
Da ‘j ’t ook allenig kunnen
Je bent geen eigendom van elkaar, je kiest ervoor om bij elkaar te zijn en te blijven. Een voorwaarde hiervoor is dat je jezelf kent en dat je onvoorwaardelijk van jezelf houdt. Dit is ook de weg van yoga voor mezelf. Steeds meer van mezelf kunnen houden om zo de ander vrij te kunnen laten en eerlijk te kunnen zijn over mijn gevoelens.

Niet stelen heeft mijns inziens raakvlakken met geweldloosheid en met het spreken van de waarheid. Soetra 2.35 als iemand volhardt in geweldloosheid dan zal men in zijn omgeving afzien van agressie.
Soetra 2.36 als iemand volhardt in de waarheid is hij heer over de vruchten van zijn daden.
Als je steelt, ben je niet eerlijk en doe je jezelf of anderen geweld aan.
Tijdens mijn leven ben ik streng voor mezelf geweest en nog steeds heb ik een neiging naar perfectionisme. Ik moet van alles en wil het perfect doen en het liefst voor iedereen. Dan raak ik het contact met mezelf kwijt en doe me anders voor dan ik ben.
Daarom hoor je vaak in mijn yogalessen ‘wees lief voor jezelf” dit herinnert mij ook weer aan het lief zijn voor mezelf. De basis waar het bij mij allemaal mee begint. Elke dag een invulling aan mijn leven geven. Een invulling waar ik zoekende in ben, maar die me wel steeds meer richting geeft met name door de yoga. Tijd voor mezelf nemen door te mediteren, te bidden, te wandelen in de natuur met de hond. Elke dag dingen doen die mij gelukkig maken en dankbaar zijn voor mijn leven. Vertrouwen dat ik mijn leven op mijn manier in kan richten. Ik ben lief voor mezelf. Ik ben…

 

 

Bronvermelding:

Geluk in 8 koppen thee – Irene van Gent
De yogasoetra van Patanjali- de rode draad van de yoga- Alfred Scheepers (vertaling)
Yoga als levenskunst- B. K. S. Iyengar
Groot Nieuws bijbel- vertaling in omgangstaal
Over de werking van yoga – Geshe Michael Roach & Christy Mc Nally
Werk en zingeving – van succes naar betekenis- Heidi Jansen
Daniel Lohues- Ericana (album)